نمونه سوالات متوسطه-هفتم تا کنکور کنکور علوم تجربی زیست شناسی جمع بندی دهم و یازدهم زیست شناسی گیاهی - بخش (6)

فيبرها دیواره ۀ چوبی دارند. چوبی شدن دیواره اغلب سبب مرگ پروتوپلاست می شود.بررسی سایر گزینه ها: گزینۀ "۱": آوند آبکش همانند نایدیس، دیوارۀ یاخته ای دارد. گزینۀ "۳": در عنصر آوندی برخلاف یاخته های آوند آبکش، دیواره های عرضی از بین رفته است. گزینۀ "۴": عنصر آوندی همانند نایدیس، یاخته های مرده ای اند که دیوارۀ چوبی شدۀ آن ها، به جا مانده است.

موارد "الف" و "ج" صحیح است. بخش ۱، ۲ و ۳، به ترتیب دیوارۀ پسین، دیوارۀ نخستین و تیغۀ میانی است. بررسی موارد: الف) تیغۀ میانی حاوی پکتین است و می تواند دچار تغییر ژله ای شدن شود. ب) دیوارۀ نخستین از رشته های سلولز در زمینه ای از پروتئین و پلی ساکاریدهای غیررشته ای تشکیل شده است. ج) در محل لان می تواند دیوارۀ نخستین و تیغۀ میانی وجود داشته باشد. د) دقت کنید که پس از تشکیل دیوارۀ پسین رشد یاختۀ گیاهی متوقف می شود.

باتوجه به کتاب درسی، شکل های "الف" تا "د" به ترتیب نشان دهندۀ: یاختۀ کلانشیمی، اسکلرئید، یاختۀ پارانشیمی و یاخته های نگهبان روزنه هستند. بررسی گزینه ها: ۱) کلانشیم و اسکلرئید همانند هر یاختۀ دیگر گیاه لان دارند. کلانشیم دیوارۀ نخستین ضخیم و پارانشیم دیوارۀ نخستین نازک دارد. ۲) بافت اسکلرانشیم دیواره پسین چوبی شده دارد و همانند کلانشیم در استحکام گیاه نقش دارد. ۳) کلانشیم مانع رشد اندام ها نمی شود. ۴) همۀ یاخته های زنده قابلیت تولید انرژی (ATP) را دارند.

شکل، مربوط به ریشه گیاه دو لپه ای است. موارد مشخص شده در شکل عبارت اند از: A: چوب نخستین/ B: آبکش نخستین/ C: كامبيوم (بن لاد) آوندساز است. در آوند آبکش، یاخته های آبکشی، فاقد هسته و لیگنین هستند. بررسی سایر گزینه ها: گزینۀ "۱": مقدار بافت آوند چوبی ای که بن لاد آوندساز می سازد، به مراتب بیشتر از بافت آوند آبکشی است. گزینۀ "۲": درساقۀ گیاه دولپه ای، دستجات آوندی منظم و روی یک حلقه قرار دارند. گزینۀ "۴": در اثر فعالیت کامبیوم آوندساز، چوب نخستین (A) به مرکز ریشه نزدیک تر و آبکش نخستین (B) از مرکز ریشه دورتر می شود.

شمارهٔ ۱ مسیر سیمپلاستی و شمارۀ ۲ مسیر آپوپلاستی را نشان می دهد. سیمپلاست به معنی پروتوپلاست همراه با پلاسمودسم ها است. انتقال سیمپلاستی حرکت مواد از پروتوپلاست یک یاخته به یاختۀ مجاور، از راه پلاسمودسم ها است. پروتوپلاست در آوندهای چوبی (۴) از بین رفته است. بررسی سایر گزینه ها: گزینۀ "۲": در مسیر آپوپلاستی مواد محلول در شیر خام از طریق دیوارۀ یاخته ای یا فضای بین یاخته ای عبور می کند. گزینۀ "۳": یاخته های روپوستی دیوارۀ پسین ضخیم ندارند. گزینۀ "۴": آوند آبکش در استحکام گیاه نقش مهمی ندارد.