آزمون های کارشناسی ارشد حقوق اصول فقه بسته 1 - بخش (7)

در بحث عقل به عنوان یکی از ادله استنباط احکام شرع دو مطلب مورد توجه واقع می شود: 1-مقدمه واجب بدین معنی که هرگاه ذی المقدمه،واجب باشد مقدمات آن نیز (که معمولاً پیش از ذی المقدمه هستند )به حکم عقل واجب می باشند. 2-اذن در شیئی اذن در لوازم آن است ؛ بدین معنی که هرگاه شخصی نسبت به ملزوم (جوهر) مأذون باشدعقلاً نسبت به لوازم آن (که پس از ملزوم موجود می شوند )نیز واجد اذن خواهد بود بنابراین دو بحث فوق کاملاً از یکدیگر مجزا می باشند

اجزای تشکیل دهنده یک ماهیت مرکب را مقدمات داخلی و مقدمه ای را که بعد از ذی المقدمه می آید؛ شرط متأخر می گویند

منظور از مصالح مرسله، مصالحی است که دلیل خاصی نه بر وجوب رعایت آن رسیده و نه بر حرمت آن .ایراد گزینه 1 آن است که سر ذرایع یعنی کارهای مباح و حلالی که وسیله انجام عمل حرامی قرار گیرد؛ حرام و ممنوع می باشد . ایراد گزینه 2 آن است که استحسان یعنی در جایی که با قیاس یا قاعده کلی یا دلیل دیگر میتوان حکم شرعی را استنباط کرد از آن صرفنظر کرده و به ملاحظه مصلحت خاص موردحکمی مخالف برای مسأله پیدا کنیم

هرگاه احکام فقهی رامبتنی بدانیم بر مصالح مرسله به این امر استصلاح (مصلحت اندیشی )می گویند