نمونه سوالات متوسطه-هفتم تا کنکور کنکور زبان زبان عربی بخش 1- تجزیه - بخش (2)

به نکته های زیر دقت کنیم :الف»ثلاثی مجرد فعلی است که در اولین صیقه ی ماضی خود سه حرف اصلی دارد مثل : کَتِب:نوشت /قَتِل:کشت. ب»ثلاثی مزید فعلی است که در اولین صیغه ماضی خود علاوه بر سه حرف اصلی یک یا چند حرف زائد هم دارد .مثل :قاتل:جنگید ,فَرَح:شاد کرد .حرف «الف » در «قاتل» و تکرار عین الفعل در «فرَّح» زائد می باشند و ضمنا : اگر پس از حذف «ت» از اول فعل مضارع حرف باقیمانده ساکن نباشد دیگر نیازی به همزه ی امر نیست و این اتفاق در بعضی از باب های ثلاثی مزید یعنی «تفعیل -مفاعلة-تفعل-تفاعل» و برخی از فعل های معتل و مضاعف رخ می دهد.فعل امر باب های ذکر شده به ترتیب «فِّل-فاعِل-تفعَّل-تفاعَل »می باشد

باید به این نکته توجه داشت که فعل های امر و ماضی در دو باب «تفعل و تفاعل »در بعضی از صیغه ها دقیقا مانند یکدیگرندولی امر و ماضی سایر باب ها در حرکت عین الفعل اختلاف دارند,یعنی در تمامی باب ها به غیر از دو باب «تفعل و تفاعل » عین الفعل ماضی «مفتوح» و عین الفعل امر «مکسور » می باشد با این توضیح گزینه 2«ثبِّت » و گزینه 4«اشتَغِلُوا» صحیح است در گزینه 3 نیز چون فعل ثلاثی مجرد و عین الفعل آن مضموم «تَنظُرُ» است امر آن «اُنظُر » می باشد زیرا فقط امر در باب افعال همزه اش مفتوح «قطع » است

نباید حرف «س» زائد در باب استفعال را با حرف «س» اصلی فعل اشتباه گرفت .بنابراین نتیجه می گیریم که «س» در «یستوی» از حروف اصلی بوده و این فعل در باب افتعال است نه استفعال «ریشه ی فعل=س-و-ی»

«انتقمنا»فعل ماضی از ریشه ی «ن-ق-م» در باب افتعال «ارسلن » فعل ماضی از ریشه ی «ر-س-ل» در باب افعال و «تُقدِّسون » فعل مضارع از ریشه ی «ق-د-س» در باب تفعیل می باشد

خالق فعل امر مفاعلة است.زیرا فعل امری که بر وزن «فاعل»باشد متعلق به باب مفاعلة است «و می دانیم که حرف الف در «خالق» جزء حروف اصلی نبوده و زائد می باشد»