نمونه سوالات متوسطه-هفتم تا کنکور یازدهم ریاضی فیزیک فارسی 2 قرابت معنایی - بخش (1)

جملۀ کنایی "از جا دررفت" در مفهوم "خشمگین شد" در بیت گزینۀ ۱ مطرح شده است.

مفهوم مشترک بیت صورت سؤال و ابیات مرتبط، تأکید بر خوداتکایی و پرهیز از وابستگی و افتخار به اصل و نژاد است؛ امّا در بیت گزینۀ "۳" شاعر از خردمند واقعی می خواهد که نام نیکو از خود بر جای بگذارد و هدفی غیراز آن در زندگی نداشته باشد.

معنی بیت سؤال: شیوه و آیین فرزانگان از بین رفت و دیوصفتان مشهور شدند. (خوارشدن خردمندان و عزیزشدن بی خردان) معنی بیت گزینۀ "۱": آه و فغان از دست روزگار حیله گر که وارونه عمل می کند. شاهزاده، در خفت و خواری و گدا زاده در ناز و نعمت به سر می برد.

در عبارت صورت سؤال بر این مفهوم تأکید شده است که تواضع و فروتنی موجب نزدیک به خداوند خواهد شد؛ این مفهوم در بیت گزینۀ "۴"، نیز مطرح شده است. تشریح گزینه های دیگر: گزینۀ "۱": سری که در برابر خلق فرود آمد، عقل نداشت، از این پس فقط در برابر پروردگار خشوع و خضوع می ورزیم. گزینۀ "۲": لازم است که با زورمندان فروتنی نمایی. گزینۀ "۳": چون خداوند تو را از خاک آفریده است؛ پس فروتن باش.