نمونه سوالات متوسطه-هفتم تا کنکور یازدهم علوم تجربی زیست شناسی 2 فصل 4 بسته 1

گزینه ۱- درست - هورمون ها هنگام ورود به خون از نیروی اختلاف فشار اسمزی مایع بین سلولی و خون و پس از رسیدن به سلول هدف و خروج از خون از نیروی تراوش استفاده می کنند. گزینه ۲- درست - سطحی از سلول های غده معده که ماده مخاطی ترشح می کنند به سمت حفره قرار دارند و این جا محل ترشحات برون ریز است هورمون گاسترین در سمت مقابل که غشاء پایه قرار دارد ترشح می شود، و وارد خون می شود. گزینه ۳- نادرست - پیک شیمیایی می تواند از نورون ترشح شده و وارد خون شود، در این صورت هورمون است. گزینه ۴- نادرست - ناقل عصبی یک پیک کوتاه برد است ولی پیک های کوتاه برد دیگری نیز وجود دارد.

موارد ب و ج و د درست می باشند، بررسی موارد: مورد الف) نادرست - ناقل های عصبی به فضای سیناپس ترشح میشوند و به خون نمی ریزند. مورد ب) درست - ناقل های عصبی در پاسخ به محرک های متفاوتی ممکن است ساخته و آزاد شوند. مورد ج) درست- پاسخ ناقل های عصبی بر خلاف هورمونها کوتاه مدت و سریع است. مورد د) درست - ناقل های عصبی متنوع هستند و یکی از وظایف آنها در دستگاه عصبی (در کنار هورمونها) کمک به هماهنگ کردن اعمال بدن است.

در بررسی موارد: مورد الف) نادرست؛ هورمون اپی نفرین و نوراپی نفرین نایژک ها را در شش باز می کنند، در حالی که انقباض ماهیچه صاف دیواره نایژک ها موجب تنگ شدن آنها می شود. مورد ب) درست؛ در پی کاهش فشارخون و کاهش جریان خون از کلیه آنزیمی به نام رنین به خون ترشح می شود،رنین نیز با اثر بر یکی از پروتئین های خوناب و راه اندازی مجموعه ای از واکنش ها، در نهایت منجر به ترشح آلدوسترون می شود، این هورمون نیز سبب افزایش باز جذب سدیم و به دنبال آن باز جذب آب از کلیه می شود که در پی آن افزایش حجم خون، حجم مایع میان بافتی نیز افزایش می یابد. مورد ج) نادرست؛ اگر غلظت مواد حل شده در خوناب از یک حد مشخصی فراتر رود (فشار اسمزی خون بالا بره) گیرنده های اسمزی در زیر نهنج تحریک شده و تحریک این گیرنده ها، مرکز تشنگی در زیر نهنج تحریک می کند و از سوی دیگر هورمون ضدادراری توسط یاخته های عصبی زیر نهنج ساخته شده و در بخش پسین غده هیپوفیز ذخیره شده و از غده زیر مغزی پسین ترشح می شود، پس هورمون ضد اداری، تحریک کننده مرکز تشنگی نیست. مورد د) درست؛ گاسترین محرک ترشح اسید معده است، بنابراین غلظت ⁺H در شیره معده در عدم حضور گاسترین کاهش می یابد.

مورد «الف» و «ب» صحیح است بررسی موارد: الف) درست، افزایش فعالیت یاخته های درون ریز کبد، باعث افزایش هورمون اریتروپویتین در خون و در نتیجه افزایش سرعت تولید گویچه های قرمز نتیجه افزایش سلولهای خونی و به دنبال آن افزایش هماتوکریت می شود. ب) درست، با توجه به این که ید در غذاهای دریایی فراوان است، احتمال شیوع گواتر در نواحی ساحلی کمتر از کوهستانی است. ج) نادرست، هورمون محرک فوق کلیه، فقط بخش قشری فوق کلیه را کنترل می کند، چون بخش مرکزی این غده ساختار عصبی دارد و ترشح هورمونهای آن تحت تأثیر اعصاب خودمختار (سمپاتیک) قرار دارد.

موارد «ب» و «د» درست هستند، بررسی موارد: الف) نادرست، هورمونهای آزاد کننده و مهار کننده به صورت اختصاصی عمل می کنند و هر هورمون، فعالیت گروه خاصی از یاخته های ترشحی هیپوفیز را تنظیم می کنند. ب) درست، هورمون اریتروپویتین توسط گروه ویژه ای از یاخته های کلیه و کبد به درون خون ترشح می شود و با اثر بر مغز استخوان، سرعت تولید گویچه های قرمز را زیاد می کند، برای ساخت گویچه قرمز نیز، آهن و فولیک اسید مصرف می شود. ج) نادرست، صفحه رشد در بخش تنه استخوان و نزدیک سر استخوان وجود دارد. د) درست، برخی از هورمونها موجب تحریک سلولهای عصبی می شود،مثلا هورمونهای جنسی در اثر تنظیم بازخورد منفی، بر نورونهای هیپوتالاموس اثر گذاشته و آنها را تحریک می کنند که هورمون آزادکننده یا مهار کننده تولید کنند.